จีเอ็มพี(แนวทางปฏิบัติที่ดีในการผลิต)

วิฟ เอเชีย 2013 วันที่ 13-15 มีนาคม 2556

13/03/2013

เจบีเอฟ ทริป 2013 “สิ่งที่เป็นไปไม่ได้คือไม่มีอะไร

07/09/2013

ข้อมูล : เราทุ่มเทเพื่อจัดการภายใต้มาตรฐานคุณภาพสูง GMP, HACCP และ ISO 9001:2015

จีเอ็มพี(แนวทางปฏิบัติที่ดีในการผลิต)

GMP (Good Manufacturing Practice) คืออะไร

GMP (Good Manufacturing Practice) คือ หลักเกณฑ์และวิธีการที่ดีในการผลิตอาหาร จัดทำขึ้นโดยหน่วยงานมาตรฐานอาหารระหว่างประเทศ หรือ CODEX GMP ซึ่งเป็นเกณฑ์หรือข้อกำหนดพื้นฐานที่จำเป็นในการผลิตและควบคุม เพื่อให้ผู้ผลิตปฏิบัติตามและทำให้สามารถผลิตอาหารได้อย่างปลอดภัย โดยเน้นการป้องกันและขจัดความเสี่ยงที่อาจทำให้เกิดอันตรายหรือไม่ความปลอดภัยต่อผู้บริโภค มีหลักการเนื้อหาครอบคลุม 7 ประการ ดังนี้

1.สถานที่ตั้งและอาคารผลิต
2.เครื่องมือเครื่องจักรและอุปกรณ์การผลิต
3.การควบคุมกระบวน การผลิต
4.ระบบการจัดการหลังจากที่พบว่าสินค้า ไม่ได้มาตรฐาน
5.การสุขาภิบาล
6.การบำรุงรักษาและการทำความสะอาด
7.บุคลากรและสุขลักษณะผู้ปฏิบัติงาน

ข้อดีเด่นของมาตรฐาน GMP คือ
มาตรฐาน GMP เน้นความปลอดภัยในแต่ละตัวของผลิตภัณฑ์ ซึ่งเป็นระบบประกันคุณภาพที่มีการปฏิบัติและพิสูจน์จากนักวิชาการทั่วโลก เป็นที่น่าเชื่อถือและยอมรับจากผู้บริโภค ดังนั้นเมื่อปฏิบัติตามแนวทางที่กำหนดก็จะได้อาหารที่มีคุณภาพและปลอดภัยมากที่สุด โดยกระบวนการทำงานมีการตรวจสอบในทุกๆ ขั้นตอนการผลิตอาหารสัตว์ ตั้งแต่กระบวนการรับวัตถุดิบจนถึงจัดส่งถึงมือลูกค้า ดังแสดงในภาพที่ 1

ภาพที่ 1 กระบวนการตรวจสอบคุณภาพวัตถุดิบก่อนและหลังผลิตอาหารสัตว์

GMP ยังเป็นระบบประกันคุณภาพขั้นพื้นฐานก่อนที่จะพัฒนาไปสู่ระบบประกันคุณภาพอื่นๆ ต่อไป เช่น การวิเคราะห์อันตรายและจุดวิกฤตที่ต้องควบคุมในการผลิตอาหารสัตว์ หรือ HACCP (Hazards Analysis and Critical Control Points) ซึ่งระบบเหล่านี้เป็นระบบมาตรฐานที่จำเป็นในการผลิตอาหารสัตว์ เป็นระบบที่ได้รับการส่งเสริม และสามารถขอการรับรองระบบโดย กรมปศุสัตว์ กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ โดยปัจจุบันพบว่าโรงงานอาหารสัตว์และกลุ่มวัตถุดิบอาหารสัตว์ที่ได้รับการรับรองระบบโดยกรมปศุสัตว์ 145 โรงงาน ที่ได้รับมาตราฐาน GMP และ 55 โรงงานที่ได้รับมาตราฐาน HACCP

ทำไมต้องทำมาตรฐาน GMP ?

มาตรฐาน GMP มีวัตถุประสงค์เพื่อควบคุม อันตราย ทั้ง 3 ประเภท คือ

1. อันตรายทางด้านกายภาพ ได้แก่ เศษไม้ เศษแก้ว เศษโลหะต่างๆ และวัสดุอื่นๆ
2. อันตรายทางด้านเคมี ได้แก่ สารฆ่าแมลง น้ำยาทำความสะอาด สารเคมีฆ่าเชื้อ น้ำมันหล่อลื่น รวมทั้งสารพิษที่เกิดขึ้น เนื่องจากวัตถุดิบมีการเก็บรักษาที่ไม่ดี เช่น Aflatoxin ในกากถั่วเหลือง ข้าวโพด เป็นต้น สำหรับประเทศไทยได้ให้ความสำคัญกับปัญหาสารพิษจากเชื้อราในอาหารและอาหารสัตว์เป็นอย่างมาก จึงได้กำหนดมีการกำหนดเกณฑ์มาตรฐานตามพรบ.ควบคุมคุณภาพอาหารสัตว์ ปี 2525 ว่าด้วยมาตรฐานสารพิษจากเชื้อราชนิด Aflatoxins ในอาหารสัตว์
3. อันตรายทางด้านจุลินทรีย์ ได้แก่ แบคทีเรีย ไวรัส และเชื้อรา ส่งผลให้อาหารสัตว์เสื่อมคุณภาพ

ระดับ Aflatoxin ในอาหารสัตว์เสื่อมคุณภาพ

ประเภทวัตถุดิบ (มคก./กก.)	ประเภทวัตถุที่ผสมแล้ว (มคก./กก.)	ประเภทวัตถุที่ผสมแล้ว (มคก./กก.)
ปลาป่น มากกว่า 40 ข้าวโพดป่น/เมล็ด มากกว่า 100 กากถั่วเหลือง มากกว่า 50 รำข้าว มากกว่า 50	หัวอาหารไก่/สุกร มากกว่า 50 หัวอาหารเป็ด มากกว่า 40 หัวอาหารโค/กระบือ มากกว่า 100	อาหารไก่เนื้อ/ไก่ไข่ มากกว่า 100 อาหารเป็ด มากกว่า 30 อาหารสุกรน้ำหนักไม่เกิน 15 กก. มากกว่า 50 อาหารสุกรน้ำหนักเกิน 15 กก. มากกว่า 100

อาหารสัตว์เสื่อมคุณภาพมีลักษณะอย่างไร

1. มีเชื้อ Salmonella
2. มีเชื้อแบคทีเรีย มากกว่า 8×106 โคโลนี/กรัม
3. มีเชื้อรา มากกว่า 1×105 โคโลนี/กรัม
4. มี Aflatoxin เกินระดับที่กำหนด

จัดการด้านความปลอดภัยทางชีวภาพในการผลิตอาหารสัตว์ทำอย่างไร ?

1.ตรวจสอบทางกายภาพและตรวจสอบทางเคมี

2.การควบคุมกระบวนการผลิต

3.การทำความสะอาดเครื่องจักร

4.การทำความสะอาดเครื่องจักร

5.การควบคุมการขนส่ง

6.การสุขาภิบาลที่ดี

ประโยชน์ของ GMP คืออะไร

1. ทำให้ผู้ใช้ผลิตภัณฑ์ได้รับผลิตภัณฑ์ที่มีคุณภาพ และมีความปลอดภัย
2. เป็นแนวทางการผลิตเพื่อประกันว่าการผลิตภัณฑ์ มีคุณภาพปลอดภัย ตรงตามมาตรฐานที่กาหนด และผลิตภัณฑ์มีความสม่ำเสมอในทุก Lot ของการผลิต
3. สามารถลดข้อผิดพลาด หรือความเบี่ยงเบนที่จะผลิตไม่ได้มาตรฐาน
4. ป้องกันมิให้มีข้อบกพร่องที่เกิดขึ้นในกระบวนการผลิตหรือการควบคุมคณภาพ รวมทั้งการขจัดปัญหา มิให้ เกิดซ้ำซ้อน
5. ส่งผลต่อคุณภาพอาหารสัตว์ที่ดีในระยะยาว และช่วยลดต้นทุนการผลิต
โรงงานผลิตอาหารสัตว์บริษัท เจบีเอฟ จำกัด ได้รับการรองรับระบบตามหลักเกณฑ์ที่ดีในการผลิตอาหารสัตว์ (Good Manufacturing Practice, GMP) จากกรมปศุสัตว์ในปี 2012